Doğum zorluğu, genellikle doğum sırasında veya doğumdan kısa bir süre sonra buzağıların ölümünün en önemli nedenlerinden biridir ve genellikle rahim enfeksiyonu ve plasenta kalıntılarını takip eder. Bu makalede, doğum zorluğunun ineklerin topallama oranı ve doğum sonrası süt kalitesi üzerindeki etkisini tartışacağız.

Doğum zorluğu (Calving difficulty veya dystocia), anormal veya zor doğum olarak tanımlanır ve buzağıların ve ineklerin sağlığı ve performansı üzerinde olumsuz ve doğrudan bir etkiye sahiptir. Ayrıca, doğum zorluğu durumu genellikle uzun süreli hipoksi (oksijen basıncında azalma), şiddetli asidoz ve buzağıların ölüm oranında artış ile ilişkilidir. Dişi ineklerde bu anormallik, çeşitli organlarda hasar, felç, rahim ve rahim duvarında iltihap, süt üretiminde düşüş ve nihayetinde konfor ve ekonomik verimlilikte azalmaya yol açar. Bu anormallikten kaynaklanan ekonomik kayıplar, esasen buzağıların veya dişi ineklerin ölüm oranındaki artış, süt üretimindeki azalma ve iş gücü ile ilaç ve tedavi maliyetlerindeki artışa bağlıdır. Doğum zorluğu, doğum süresinin aşırı uzaması ile birlikte, buzağıların hayatta kalma oranını azaltırken dişi ineklerde özel bakım süresinin uzamasına neden olur. Doğum zorluğu oranı dünya genelinde %2 ile %23 arasında değişmektedir.

Doğum sırasında kas kasılmalarının miktarı ve kalitesi, doğum kanalı durumu veya buzağının rahimden çıkış yolu ve fetüsün rahimdeki boyutu ve konumu, dişi ineklerde doğum zorluğunun meydana gelmesinde etkili faktörlerdir.

Doğum zorluğunun nedenlerini üç gruba ayırmak mümkündür:

Kesin nedenler arasında, fetüs ile dişi ineğin pelvis boyutu arasındaki uyumsuzluk, fetüsün rahimde anormal yerleşimi, rahim durgunluğu (uterine inertia), vajinada daralma veya servikal stenoz ve rahim dönmesi (uterine torsion);

Orta düzeyde nedenler arasında doğum süresinin uzunluğu, fetüsün aşırı büyüklüğü, doğum kanalının aşırı daralması, kanda düşük kalsiyum ve magnezyum konsantrasyonu ve doğum stresi;

Uzak nedenler arasında fetüsün cinsiyeti, çoklu doğum, fetal anormallikler, ebeveyn ineklerin ırkı, dişi ineğin önceki doğum sayısı (doğum geçmişi), önceki doğum zorluğu öyküsü, yaş, mevsim, beslenme, fiziksel aktivite, hastalık, sürü büyüklüğü, bölge ve bunlar arasındaki etkileşimler bulunmaktadır.

Doğum zorluğunun sürüde topallama üzerindeki etkisi

Çalışmalar, doğum zorluğu geçmişi olan ineklerde topallama oranının daha yüksek olduğunu göstermiştir. Doğum sırasında, pelvik ligamentlerdeki uyarıcı değişiklikler buzağının çıkışını kolaylaştırırken; bu değişiklikler, ana ineklerin bacaklarını ve ayaklarını etkileyerek klinik topallama olasılığını artırır. Ayrıca, doğum sırasında dişi ineğe yardım eden doğumhane personelinin hataları, doğum zorluğundan kaynaklanan hasarları artırarak buzağı ve ana inekte topallama olasılığını artırır. Ayrıca, doğum süreci kendiliğinden, süt verme döneminin başlarında topallama nedenlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Fizyolojik değişikliklerden, sosyal değişkenlerden, yer değişikliklerinden ve ineklerin barındırma yerinin değiştirilmesinden kaynaklanan stresler, doğum öncesi dönemde topallama olasılığını artırır. Doğum öncesi dönemde, koryum dokularında meydana gelen iltihaplanma dışı değişiklikler, bu bölgenin dış baskılara ve streslere karşı esnekliğini azaltarak topallama olasılığını artırır.

Doğum zorluğunun süt bileşimi üzerindeki etkisi

Topallamadan kaynaklanan ağrı ve stres, ineklerin hareket davranışlarını, yatma ve kalkma gibi, etkiler. Sonuç olarak, dişi inek daha fazla süreyi yatmakla geçirir; bu durum, meme iltihabı (özellikle Staphylococcus aureus ve Staphylococcus agalactiae kaynaklı meme iltihabı) olasılığını artırır.

Ayrıca, doğum zorluğu süt protein, yağ ve laktoz seviyelerini düşürürken, somatik hücre sayısını artırır. Tüm bu değişiklikler, subklinik ve klinik meme iltihabını izleme ve tanı için göstergeler olarak önerilebilir. Stres, ağrı, vücutta artan oksidatif faktörler ve günlük diyetle alınan besin maddelerinin emilimi ve metabolizmasındaki azalma, süt protein, yağ ve laktoz konsantrasyonunu değiştirir.

Öte yandan, doğum zorluğu puanının (4 puanlık bir puanlama sistemi temelinde) artması, ineklerin ortalama üretkenliğinde bir azalma ile ilişkilidir. Araştırmacılar, doğumdan sonraki ilk 30 gün içinde, doğum zorluğu yaşamamış ve dolayısıyla daha az stresle karşılaşmış taze doğum yapmış ineklerde süt kalitesinin daha iyi olduğunu göstermiştir.

Doğum zorluğu, süt inekleri sürülerinde topallama oranını artırmakta ve süt kalitesini etkilemektedir. Araştırmacıların tahminlerine göre, doğum zorluğu geçmişi olan ineklerde topallama oranı %۸.۳ ile %۹.۵ arasında iken, doğum zorluğu geçmişi olmayan ineklerde bu oran %۲.۷ ile %۳.۷ arasında bildirilmiştir. Ayrıca, doğum zorluğu geçmişi olan ineklerde akut topallama daha sık gözlemlenmektedir.

Sonuç

Doğum zorluğu, süt inekleri sürülerinde süt üretiminde belirgin bir azalma, süt yağ, protein ve laktoz konsantrasyonunda düşüş ve somatik hücre sayısında artışa neden olmaktadır. Ayrıca, doğum zorluğu ile inek sağlığı arasındaki etkileşim, süt kalitesinin tüm özelliklerini, üre seviyesi hariç, anlamlı bir şekilde etkilemektedir. Bu nedenle, doğum zorluğu oranının azaltılması ve bu durumun optimal yönetimi ile topallamanın ortaya çıkmasını büyük ölçüde önlemek ve süt kalitesini artırmak mümkündür.

Sert doğum yapma, süt veren ineklerde ve bunun, topallama ve süt bileşimi üzerindeki etkisi.

Hangi özler sakinleştirici özelliklere sahiptir?

Ablak suyu ve yağ dökme aparatı ne işe yarar?

Sosyal sorumluluk ve kurumsal kültür alanında altın ödülün verilmesi, Tahran Petrokimya'ya.

Mantar ile fasulye konservesinin özellikleri